अर्जुन प्रधान । भुटानी साहित्यको क्षेत्रमा कलम चलाउने युवा लेखक जे .एन. दाहाल उनको उपन्यास ‘प्रहेलिका’ का लागि २०२४ को हिम्टिका फिक्शन अवार्डका लागि छनोट भएको छ ।
२०१८ मा लामित्रारे परिवार द्वारा स्थापित यो पुरस्कार भुटानी लेखक द्वारा लेखिएको उत्कृष्ट उपन्यासलाई त्रैवार्षिक रूपमा प्रदान गरिन्छ।२०२४ सम्म पेश गरिएका उपन्यासहरूको मूल्याङ्कन गर्ने समितिहरूको एक विशिष्ट प्यानलद्वारा विस्तृत छनोट प्रक्रिया पछि घोषणा गरिएको थियो। ‘प्रहेलिका’ पुनर्वासपछिका चुनौतीहरू, अन्तरजातीय प्रेम र कामुकताको विकसित गतिशीलता, र विभिन्न समसामयिक सामाजिक समस्याहरूलाई उल्लेख गरीएको छ ।
एक विज्ञप्तिमा, निर्णायकले उपन्यासलाई सामाजिक मनोविज्ञानको अन्तरदृष्टिपूर्ण अन्वेषण र भुटानी साहित्यमा नयाँ ऊर्जा र रचनात्मकतालाई प्रेरित गर्ने सम्भावनाको लागि प्रशंसा गरे। प्रहेलिकाको प्रकाशनले हाम्रो साहित्यिक सम्पदालाई मात्र समृद्ध बनाउँदैन तर युवा पुस्ताका लेखकहरूलाई उत्कृष्टताको खोजी गर्न उत्प्रेरित गर्छ, विज्ञप्तिमा उल्लेख गरिएको छ। भुटानको साहित्य परिषद्का सुरक्षा अधिकारी खेम रिजालले साहित्यिक प्रतिभालाई बढावा दिन यस्तो मान्यताको महत्त्वलाई जोड दिए। रिजालले भने, “हिमतिका फिक्शन अवार्ड जस्ता पुरस्कारहरूले हाम्रा लेखकहरूलाई उनीहरूको रचनात्मक कार्यहरू मार्फत हाम्रो समाजका असंख्य पक्षहरू अन्वेषण गर्न,र अभिव्यक्त गर्न प्रोत्साहित गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ”।
पुरस्कार समारोह अक्टोबर १७, २०२४ मा विन्डसर, क्यानाडामा हुनेछ जे. एन. दाहाललाई साहित्यमा उल्लेखनीय योगदानको कदर गर्दै प्रमाणपत्र र नगद पुरस्कार प्रदान गरिने भएको छ । हिम्टिका फिक्शन अवार्ड नेपाली साहित्यमा योगदानलाई सम्मान र प्रोत्साहन गर्न स्थापना गरिएको धेरै सम्मान मध्ये एक हो।
त्यस्तै भुटानी कविहरूले भुटान भित्र वा विदेशमा लेखेका उत्कृष्ट साहित्यिक कृतिलाई प्रत्येक दुई वर्षमा हिमतारा प्रतिभा पुरस्कार प्रदान गरिन्छ। पुरस्कारमा १,००० अष्ट्रेलियाली डलरको पुरस्कार राशि रहेको छ। अष्ट्रेलियन भुटानीज सोसाइटी, भुटान साहित्य परिषद्का पूर्व उपाध्यक्ष प्रकाश धमला र उनको परिवारद्वारा यो पुरस्कार स्थापना गरिएको हो । यो अवार्ड पहिलो पटक २०२१ मा लेखिका तिलरुपा आचार्यलाई उनको ‘घली घलिका गीतारु’ काव्य संग्रहका लागि प्रदान गरिएको थियो ।
त्यस्तै, सुराक गीत क्रिएशन अवार्ड पनि संगीत, गायन र प्रदर्शन कलामा उत्कृष्टतालाई मान्यता दिने USD १५०३ को द्विवार्षिक पुरस्कार हो । पूर्व सांस्कृतिक सल्लाहकार दिनेश राईको परिवारले स्थापना गरेको हो । मुना मेमोरियल लघुकथा पुरस्कार नेपाली साहित्यमा उत्कृष्ट लघुकथाको सम्मान गर्दै पूर्वराष्ट्रपति भक्त घिमिरेद्वारा स्थापना गरिएको १५०१ अमेरिकी डलरको एक वार्षिक पुरस्कार होयी पुरस्कारहरू प्रायोजकहरूको आर्थिक योगदानबाट प्रदान गरिन्छ, जुन भुटानी साहित्य फोरम, भुटानलाई छ महिना अघि प्रदान गरिन्छ। मञ्चले पुरस्कार वितरणको आयोजना र व्यवस्थापनको जिम्मेवारी लिएको हुन्छ ।
दाहाल नियमित साहित्य लेखिरहन्छन् । “लेखककी छोरी” कृतिका लेखक दाहाल साहित्य परिषद् भुटानमा सक्रिय छन् । २०६० सालमा नेपालमा हुँदादेखि नै साहित्यमा गहिरो अभिरुचि राख्ने दाहालले हवाइ पत्रिकामा रचना छपाएर साहित्यको सुरुवात गरेका हुन । उनि हाल अमेरिकामा बस्दै आएका छन् ।
